Yayin Denge ve Denetleme için Bağımsız ve Tarafsız Yargı

2254
Denge ve Denetleme için Bağımsız ve Tarafsız Yargı
Denge ve Denetleme Ağı
Politika/Tutum Belgesi
Ankara
2016
Demokratik bir hukuk devletinin vazgeçilmez unsuru olan kuvvetler ayrılığı, devletin “mutlak, en üstün ve sınırsız” iktidarının yasama, yürütme ve yargı organları arasında bölüştürülmesiyle kurulacağı düşünülen denge ve denetleme sistemi ile eşanlamlıdır. Böyle bir sistemin asla ihmal edilemez en önemli unsuru ise yargı bağımsızlığı ve tarafsızlığıdır. Yargı, yasama ve yürütmenin işlemlerinin hukuka uygun olup olmadığını denetleyebilmek ve gerektiğinde onları frenleyebilmek için tarafsız ve bağımsız olmalıdır. Hukuk devletinin en önemli unsurlarından biri kuvvetler ayrılığı ilkesidir. Kuvvetler ayrılığı ilkesi ile denge ve denetleme mekanizmaları, yasamanın üstünlüğü düşüncesini gerçekleştirir, yürütmenin yasamanın çıkardığı genel normlara tabi kılınmasını sağlar ve yargıyı bağımsız bir güç olarak inşa ederek devletin faaliyetlerinin denetlenebilirliği ilkesini inandırıcı hale getirir. Temsili demokrasiye dayanan parlamenter sistemde yargı, kuvvetler ayrılığı ilkesinin varlık şartı ve müeyyidesidir. Yani yasama ve yürütmenin kendileri için çizilmiş yetki alanlarını ihlal etmeleri, yetkilerini hukuka aykırı olarak kullanmaları durumunda yargının onları denetleyip, yaptıkları işlemleri iptal ederek frenlemesi mümkün olmalıdır. Böyle bir denge ve denetleme mekanizması yönetimde keyfiliğin önüne geçecektir. Yargının denge ve denetleme sistemi içinde kilit öneme sahip işlevini yerine getirebilmesinin ön koşulu ise yargının bağımsızlığının ve tarafsızlığının sağlanmasıdır. Kısaca hakimlerin karar verirken hür olmaları, hiçbir baskı ve tesir altında olmamaları olarak tanımlanabilecek yargı bağımsızlığının tesis edilmesi için öncelikle hakimi dış etkilerden koruyacak yapısal güvencelerin tanınması gereklidir. Son dönemde Anayasa Mahkemesi kararları özelinde başlayan ancak her dönemde ülkenin gündeminde olan yargının bağımsızlığı ve tarafsızlığı, bu ilkeleri uygulamaya geçirecek köklü reformların yapılması ile mümkün olacaktır.
Mevzuat ve Politikalar
Ulusal
STK Politika/Tutum Belgeleri
Adaletin Yönetimi ve Adil Yargılanma
Hukukçular
Hayıt


Yazılım ve geliştirme Özgür Yazılım Araçları Kullanılmıştır.